Το όνομα του Νησιού
Πολλές και διάφορες ήταν οι ονομασίες με τις οποίες ήταν γνωστό το νησί στην αρχαιότητα. Δρεπάνη ή Μάκρις, ονόματα που χρησιμοποιήθηκαν λόγω του σχήματός του, είναι οι αρχαιότερες ονομασίες δεμένες με την ελληνική μυθολογία. Η Δρεπάνη ταυτίζεται με το όπλο με το οποίο ο Κρόνος σκότωσε τον πατέρα του τον Ουρανό.
Άλλες ονομασίες Κασσωπαία, Άργος ή Κέραυνα. Σχερία ονομάστηκε από τον Όμηρο (αν παραδεχθούμε ότι η Κέρκυρα ταυτίζεται με το διάσημο νησί των Φαιάκων που περιγράφεται στην Οδύσσεια). Από τους κατοίκους της, προέρχεται το όνομα Φαιακία.
Το όνομα Κέρκυρα επικρατεί τελικά στη νεοελληνική ενώ το Κόρκυρα προέρχεται από τη δωρική διάλεκτο των αρχαίων κατοίκων της Κορκυραίων. Κορυφώ ή Κορυφή ή Κορφή ή Κορφοί ή Corfu ονομαζόταν κατά το Μεσαίωνα, πιθανά λόγω των δύο οχυρωμένων κορυφών της μεσαιωνικής πόλης. Με το τελευταίο όνομα το νησί είναι γνωστό εκτός Ελλάδας.
Λίγα λόγια για την Κέρκυρα
Η Κέρκυρα είναι ένα από τα βορειότερα νησιά του Ιονίου Πελάγους. Βρίσκεται στην είσοδο της Αδριατικής Θάλασσας, κοντά στις Ηπειρωτικές ακτές. Οι βορειοανατολικές της ακτές πλησιάζουν αρκετά (περ. 2 χιλιόμετρα) της ακτές των Αγίων Σαράντα της Αλβανίας.
Έχει σχήμα μακρόστενο, πλατύτερο στο βόρειο τμήμα της, ενώ στενεύει προς το νότο. Τα παράλιά της έχουν συνολικό μήκος 217 χιλιόμετρα και σχηματίζουν αρκετούς όρμους και ακρωτήρια. Το έδαφός της είναι κυρίως ορεινό, ιδιαίτερα στο βόρειο τμήμα. Οι ξένοι την αποκαλούν Κορφού (αγγλ. Corfu), από τις δύο κορυφές που φαίνονται καθώς πλησιάζει ο επισκέπτης στο νησί. Υψηλότερες κορυφές είναι αυτή του Παντοκράτορας (η αρχαία Ιστώνη, 914 μ.) και το Στραβοσκιάδι (849 μ.).
Είναι από τα πλέον πυκνοκατοικημένα νησιά της Μεσογείου με πυκνότητα πληθυσμού 193 κατοίκους ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο.
Η Πόλη της Κέρκυρας
Η πόλη της Κέρκυρας χαρακτηρίζεται από το έντονο Βενετσιάνικο στοιχείο, αλλά και από πολλές Αγγλικές και Γαλλικές επιρροές. Είναι κοσμοπολίτικη πόλη που αποπνέει μια αίσθηση αρχοντιάς, με κύρια αξιοθέατα τη μεγάλη πλατεία Σπιανάδα, που είναι η μεγαλύτερη πλατεία των Βαλκανίων, το Παλιό και το Νέο Φρούριο, το Δημαρχείο (Θέατρο Σαν Τζιάκομο), το Κανόνι, το Μον Ρεπό αλλά και τα Μουσεία Βυζαντινής και Μεταβυζαντινής Ιστορίας.
Ίσως το πιο φημισμένο της αξιοθέατο είναι το νησάκι μπροστά στο Κανόνι, που συνδέεται με αυτό μέσω μιας μικρής λωρίδας στεριάς, πάνω στο οποίο βρίσκεται η εκκλησία της Παναγίας των Βλαχερνών και το ξακουστό Ποντικονήσι. Πάνω στο μικρό αυτό νησάκι βρίσκεται μια μικρή εκκλησία του Παντοκράτορα, του 11ου ή 12ου αιώνα. Επίσης αξιόλογα κτίσματα είναι και τα Ανάκτορα Μιχαήλ και Γεωργίου, ένα από τα ωραιότερα ανάκτορα γεωργιανού ρυθμού που άφησε πίσω της η Αγγλοκρατία. Παραδοσιακά πιάτα της κερκυραϊκής κουζίνας είναι η «παστιτσάδα», το «σοφρίτο» και το «μπουρδέτο». Η πόλη της Κέρκυρας έχει πληθυσμό 28.185 κατοίκους (απογραφή 2001) και είναι ένα από τα πιο παλιά αστικά κέντρα της Ελλάδας. Πολιούχος της πόλης είναι ο Άγιος Σπυρίδων, το άφθορο σκήνωμα του οποίου φιλοξενείται στον ομώνυμο ναό, ο οποίος αποτελεί έναν από τους πιο ιδιαίτερους που υπάρχουν. Κάθε χρόνο τον επισκέπτονται χιλιάδες επισκέπτες από όλα τα μέρη της Ελλάδας αλλά και πλήθος ξένων.
Ο Δήμος Κερκυραίων είναι ο πολυπληθέστερος Δήμος της Κέρκυρας, εφόσον περιλαμβάνει όλη την πόλη της Κέρκυρας, η οποία είναι και η πρωτεύουσα του Νομού της Κέρκυρας. Έχει Ενετικά Αρχοντικά, και τα κτίρια είναι υδροχρωματισμένα με το παραδοσιακό κερκυραϊκό χρώμα τής ώχρας. Έχει πλήθος εκκλησιών, οι σπουδαιότερες από τις οποίες είναι η Καθολική Μητρόπολη των Αγίων Ιακώβου και Χριστοφόρου, η Ανατολική Μητρόπολη της Παναγίας Σπηλιωτίσσης και η εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνος. Έχει ιστορικά κτίρια, όπως η Αγγλική Αρμοστεία, τα παλαιά ανάκτορα του Ταξιάρχου Μιχαήλ και Αγίου Γεωργίου, όπου στεγάζεται το μοναδικό στην Ελλάδα Σινοϊαπωνικό Μουσείο, το Λιστόν, το μέγαρο Καποδίστρια, το μητροπολιτικό μέγαρο, το μέγαρο τής Αναγνωστικής Εταιρείας Κερκύρας, το μέγαρο της παλαιάς Ιονικής Τράπεζας, το σημερινό Δημαρχείο, το περίφημο Θέατρο Σαν Τζιάκομο, το μέγαρο τής Ιονίου Βουλής, το μέγαρο τής Ιονίου Ακαδημίας, όπου στεγάζεται η Πρυτανεία τού Ιονίου Πανεπιστημίου.
Η πόλη διαθέτει όλες τις σύγχρονες υπηρεσίες, τράπεζες, αστυνομία, στρατολογία, δημοτικές υπηρεσίες, σταθμούς τηλεοράσεως και ραδιοφώνων, διεθνές λιμάνι κι αεροδρόμιο προσιτό σε κάθε είδους αεροσκάφους. Είναι έδρα του Ιόνιου Πανεπιστήμιου, της Νομαρχίας Κέρκυρας και της Περιφέρειας Ιόνιων Νησιών.
Αξιοθέατα της Κέρκυρας
Εκτός πόλεως μπορεί να συναντήσει κανείς εξαιρετικές τοποθεσίες. Ανάμεσα στα αξιοθέατα της περιοχής ανήκει το Αχίλλειο, το παλάτι της βασίλισσας Ελισάβετ (Σίσσι), με το διάσημο γλυπτό «Αχιλλέας Θνήσκων» και τα υπέροχα έργα τέχνης, όπως τοιχογραφίες και πίνακες. Η περιοχή του Πέλεκα φημίζεται για τη θέα του ηλιοβασιλέματος που προσφέρει, ενώ στην Παλιοκαστρίτσα βρίσκεται το βυζαντινό φρούριο Αγγελόκαστρο. Παραλίες με ψιλή ξανθή άμμο συναντώνται στον Άη Γόρδη, τη Γλυφάδα, τη λίμνη Κορισσίων, τον Άγιο Γεώργιο των Πάγων, το Μαραθιά,τον Γαρδένο, την Κασσιώπη, το Σιδάρι, τη Ρόδα,την Αχαράβη, τον Αλμυρό, τη Δασιά, στην Παλαιοκαστρίτσα και σε άλλες περιοχές. Αλλά και χωριά στην ενδοχώρα της Κέρκυρας ασκούν μια γοητεία, όπως οι Σιναράδες, ο Άγιος Ματθαίος, οι Βαρυπατάδες, η Κορακιάνα, οι Γιαννάδες, οι Καρουσάδες, η Επίσκεψη,ο Χλωμός, ο Σπαρτύλας, η Λευκίμμη, πνιγμένα μέσα στο πράσινο.
Ιστορία της Κέρκυρας
Ευρήματα ανθρώπινης παρουσίας στην Κέρκυρα βρίσκουμε από την παλαιολιθική εποχή, αλλά και από την νεολιθική εποχή έχουν βρεθεί σε διάφορες περιοχές λείψανα. Από την ομηρική εποχή κατοικούσαν οι περίφημοι Φαίακες οι οποίοι ήταν Φοινικικής καταγωγής. Οι πρώτοι Έλληνες άποικοι που εγκαταστάθηκαν είναι από την Ερέτρια της Εύβοιας. Στο νησί ήδη κατοικούσαν Ιλλύριοι. Κατόπιν εγκαταστάθηκαν Κορίνθιοι με αρχηγό τον Χερσικράτη το 734 π.Χ. Μαζί με την μητρόπολη της Κορίνθου ίδρυσε την Επίδαμνο, το σημερινό Δυρράχιο. Η Κέρκυρα επειδή ήταν πιστή σύμμαχος της Αθήνας αποτέλεσε και μια από τις αφορμές του Πελοποννησιακού πολέμου. Για μεγάλο χρονικό διάστημα έμεινε στην Κέρκυρα και ο Μέγας Αλέξανδρος στα νεανικά του χρόνια. Το νησί πολύ γρήγορα πέρασε στην κυριαρχία των Ρωμαίων κατά την σταδιακή εξάπλωση τους προς ανατολάς. Πλήθος βαρβάρων πέρασαν και λεηλάτησαν το νησί κατά τη διάρκεια της Βυζαντινής περιόδου λόγω του ότι ήταν προγεφύρωμα για τις απέναντι ηπειρωτικές ακτές και ήλεγχε την είσοδο της Αδριατικής. Βάνδαλοι, Οστρογότθοι, Μουσουλμάνοι από τις ακτές της νότιας Ιταλίας που ρήμαζαν στην κυριολεξία τις περιοχές αυτές πλήγωσαν την ειρηνική πορεία του νησιού στο χρόνο. Κατόπιν ακολούθησαν Νορμανδοί σκληροί βορειοευρωπαίοι που την εποχή εκείνη είχαν κατακτήσει τη νότια Ιταλία και Σικελία. Ο αρχηγός τους Γυισκάρδος κατέκτησε την Κέρκυρα. Μετά την κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης από τους Φράγκους και την διανομή των Βυζαντινών εδαφών από τους κατακτητές η Κέρκυρα περιήλθε στους Βενετούς, με διαστήματα επανάκτησής της από τους Έλληνες, αλλά και πάλι κατακτήθηκε από τους Ανδεγαύους το 1267. Επανήλθαν οι Βενετοί το 1386 και αρχίζει για την Κέρκυρα μια μακραίωνη περίοδος ενετοκρατίας που έδωσε το χρώμα και τον αέρα που ως σήμερα μπορούμε να διαπιστώσουμε. Αυτή την περίοδο το νησί γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη και οικονομική ευημερία, η πόλη της Κέρκυρας βρισκόταν μέσα στο φρούριο, αλλά έξω είχε απλωθεί μια νέα πόλη ατείχιστη όμως, με αποτέλεσμα να είναι εκτεθειμένη σε κάθε είδους επιδρομές αλλοφύλων. Και για να αντιμετωπιστεί οποιαδήποτε εχθρική ενέργεια αποτελεσματικά, δημιουργήθηκε μια τεράστια έκταση μπροστά από το φρούριο η σημερινή πλατεία σπιανάδα. Το 1431 για πρώτη φορά εμφανίστηκαν Τούρκοι στο νησί και προσπάθησαν μάταια να το καταλάβουν.
Το 1537 Τούρκοι υπό τον τρομερό αρχηγό του στόλου Βαρβαρόσσα κατέστρεψαν την πόλη εκτός των τειχών και ρήμαξαν την κερκυραϊκή ύπαιθρο παίρνοντας 20.000 αιχμαλώτους. Το 1571 επανέρχονται οι Τούρκοι και πολιορκούν με μανία την πόλη χωρίς τελικά αποτέλεσμα αλλά κατέστρεψαν το νησί από άκρον εις άκρου. Ύστερα από αυτά τα γεγονότα η Βενετία τειχίζει τη νέα πόλη με το λεγόμενο νέο φρούριο, προσπαθώντας να προστατέψει το νησί από τις επιδρομές των Τούρκων.
Το 1716 οι Τούρκοι επανήλθαν με πολυπληθή στρατό να καταλάβουν το νησί αλλά με την πολύ καλή άμυνα και με την εποπτεία του στρατάρχη Σούλεμπουργκ και αυτή η πολιορκία δεν έφερε για τους Τούρκους τα ποθητά αποτελέσματα. Η Βενετία παρότι άφησε ανεξίτηλα τη σφραγίδα της στην Κέρκυρα δεν κατάφερε να την προστατέψει επαρκώς, γιατί έζησε μεγάλες σφαγές και καταστροφές από τις επιδρομές των Τούρκων.
Ειδιλιακή άποψη του λιμανιού περί τα τέλη του 190υ αιώνα. Περιοδικό Εστία του 1894.
Το 1797 ως το 1799 η Κέρκυρα πέρασε στα χέρια των Γάλλων. Κατόπιν πέρασε σε μια ιδιότυπη Ρωσοτουρκική κατοχή,κάτω από τη διοίκηση των Ρώσων. Μετά από πολλές συζητήσεις μεταξύ των Τούρκων και Ρώσων αποφάσισαν να ιδρυθεί η Επτάνησος Πολιτεία.
Το 1807 ως και το 1814 επέστρεψαν οι Γάλλοι του Ναπολέοντα στην Κέρκυρα, και κατά την διάρκεια της παρουσίας τους έδωσαν χρώμα και μια αίσθηση γαλλική στη πόλη. Με την κατάρρευση των αυτοκρατορικών Γάλλων του Ναπολέοντα, αγγλικός στρατός καταλαμβάνει την Κέρκυρα το 1815 και παρέμειναν εκεί ως το 1864 οπότε το νησί ενσωματώθηκε στην Ελλάδα μαζί με τα άλλα Επτάνησα.
Η Κέρκυρα σε αριθμούς
* Έκταση: 591 τ. χλμ. ( 641 τ.χλμ. ολόκληρος ο νομός που περιλαμβάνει ακόμη τους Παξούς, τους Αντίπαξους και τα διαπόντια νησιά Οθωνοί, Μαθράκι και Ερεικούσσα )
* Πληθυσμός Νομού: 111.975 κάτοικοι (απογραφή 2001)
* Πρωτεύουσα: Κέρκυρα (28.185 κάτοικοι)
* Ταχυδρομικός Κώδικας: 49100 ( Πόλη ) , 49080-49081-49082-49083-49084
* Τηλεφωνικός Κωδικός: 26610 (Κεντρική Κέρκυρα), 26630 (Βόρεια Κέρκυρα), 26620 (Νότια Κέρκυρα)
Διοίκηση-πληθυσμός
Η Κέρκυρα ανήκει στην περιφέρεια Ιόνιων νησιών και το Νομό Κέρκυρας, που αποτελείται από το νησί μαζί με τα νησάκια Παξοί, Αντίπαξοι, Οθωνοί, Μαθράκι και Ερεικούσσα.
Η πόλη της Κέρκυρας είναι πρωτεύουσα του Νομού και της περιφέρειας Ιόνιων Νησιών.
Σύμφωνα με την απογραφή του 2001, το νησί είχε 107.879 κατοίκους. Χωρίζεται σε δώδεκα Δήμους, που είναι οι παρακάτω (σε παρένθεση ο πληθυσμός τους σύμφωνα με την απογραφή του 2001):
* Δήμος Κερκυραίων (39.387)
* Δήμος Αγίου Γεωργίου (4.958)
* Δήμος Αχιλλείων (10.319)
* Δήμος Εσπερίων (8.136)
* Δήμος Θιναλίων με έδρα την Αχαράβη (5.512)
* Δήμος Κασσωπαίων (2.787)
* Δήμος Κορισσίων (5.206)
* Δήμος Λευκιμμαίων (6.704)
* Δήμος Μελιτειέων (6.690)
* Δήμος Παλαιοκαστριτών (4.395)
* Δήμος Παρελίων (7.197)
* Δήμος Φαιάκων (6.488)
Υπάρχουν ακόμα ένας Δήμος και τρεις Κοινότητες, που έχουν την έδρα τους στα μικρά ομώνυμα νησιά:
* Δήμος Παξών που περιλαμβάνει και τους Αντίπαξους (2.438)
* Κοινότητα Ερεικούσσας (698)
* Κοινότητα Μαθρακίου (297)
* Κοινότητα Οθωνών (663)
Προσωπικότητες από την Κέρκυρα
* Διονύσιος Σολωμός, εθνικός ποιητής
* Γεράσιμος Μαρκοράς, ποιητής
* Ιάκωβος Πολυλάς, λογοτέχνης
* Ρένα Βλαχοπούλου, ηθοποιός
* Άγγελος Γραμμένος, ηθοποιός
* Αλεξία, πριγκίπισσα
* Αλεξάνδρα, πριγκίπισσα
* Γεώργιος, πρίγκιπας
* Γεώργιος Σαμαρτζής, ζωγράφος
* Έλενα Άνγκρι, σοπράνο
* Νανά Μούσχουρη, τραγουδίστρια
* Άγγελος Γιαλλινάς, ζωγράφος
* Βικέντιος Μποκατσιάμπης, ζωγράφος
* Τόνια Καζιάνη, ηθοποιός
* Οδυσσέας Κωστελέτος, σκηνοθέτης
* Μάριος Φραγκούλης, τραγουδιστής
* Άντζελα Γκερέκου, ηθοποιός και πολιτικός
* Αγλαϊα Παπά, ζωγράφος
* Λυκούργος Κογεβίνας, ζωγράφος
* Γιώργος Κάρτερ, Λογοτέχνης
* Σπύρος Πιζάνης, Ζωγράφος
* Διονύσης Γραμμένος, μουσικός
* Κώστας Δαφνής, Δημοσιογράφος, ιστορικός
* Κώστας Γραμμένος, πανεπιστημιακός
* Νίκος Κούρκουλος, ηθοποιός
* Γεώργιος Θεοτόκης, πρωθυπουργός της Ελλάδας
* Ιωάννης Θεοτόκης, πρωθυπουργός της Ελλάδας
* Σπυρίδων Βάσης, πανεπιστημιακός
* Ερνέστος Κάρτερ, ζωγράφος
* Κατίνα Παπά, συγγραφέας
* Γεράσιμος Χυτήρης, συγγραφέας
* Ιωάννης Καποδίστριας, πρώτος κυβερνήτης της Ελλάδας
* Σπυρίδων Λάμπρος, πρωθυπουργός της Ελλάδας – ιστορικός
* Νικόλαος Μάντζαρος, μουσουργός
* Σπυρίδων Σαμάρας, μουσουργός
* Χρύσανθος Σαρλής, Δήμαρχος Κερκυραίων
* Γιάννης Πιέρης, συγγραφέας
* Σπυρίδων Ξύνδας, μουσουργός
* Σωτήρης Μικάλεφ, Δήμαρχος Κερκυραίων
* Δημήτριος Δαπέργολας, μουσουργός
* Σπυρίδων Γραμμένος, δικηγόρος
* Έκτορας Γιαλοψός, Αξιωματικός Π.Ν.
* Βίκτωρ Δούσμανης,ήρωας βαλκανικών πολέμων
* Ξενοφών Στρατηγός, υποστράτηγος – πολιτικός
* Σπύρος Σουρτζίνος, ζωγράφος
* Κόρε. Ύδρο., μουσικό συγκρότημα
* Σάκης Ρουβάς, τραγουδιστής
* Θεόδωρος Στεφανίδης, ποιητής
* Αλέκος Φασιανός, ζωγράφος
* Αγλαΐα – Ίτσα Καραβέλα, ηθοποιός
* Σπύρος Μέριανος, ηθοποιός
* Θόδωρος Έξαρχος, ηθοποιός
* Δημήτρης Μπάνος, ηθοποιός
* Δημήτρης Κονιδάρης, λογοτέχνης
* Περικλής Παγκράτης, λογοτέχνης
* Νίκος Κατωμέρης, ηθοποιός
* Αλέκος Μάνδυλας, ηθοποιός
* Έκτωρ Καλούδης, ηθοποιός
* Μάρα Κανταρέλη, ηθοποιός
* Σπύρος Κατσίμης, ποιητής
* Φάνης Κούρκουλος, ηθοποιός
* Χρήστος Σάββας, ηθοποιός
* Φελίτσε Μπεάτο, φωτογράφος – πολεμικός αναποκριτής
* Θωμάς Φλαγγίνης, λόγιος – ευπατρίδης
* Κίμων Κουλούρης, πολιτικός
* Βασίλης Αυλωνίτης, ηθοποιός
* Ναπολέων Ροδίτης, ηθοποιός
* Πίτσα Κονιτσιώτη, ηθοποιός
* Σπύρος Μισθός, ηθοποιός
* Νίκος Δαφνής, ηθοποιός
* Βασίλης Κούκουρας, ηθοποιός
* Μανώλης Πουλιάσης, ηθοποιός
* Φώτης Αρμένης, ηθοποιός
* Κλειώ Δενάρδου, τραγουδίστρια
* Μιχάλης Δεσύλλας, ηθοποιός-τραγουδιστής
* Ρένα Παγκράτη, ηθοποιός-τραγουδίστρια
* Σοφία Αλιμπέρτη, ηθοποιός
* Κώστας Παγκράτης, ηθοποιός
* Γιώργος Κατσαρός, μουσικοσυνθέτης
* Γεράσιμος Λαβράνος, μουσικοσυνθέτης
* Έλενα Βασιλάκη, ποιήτρια
* Ίρις Κάρτερ, μονοδός
* Φίλιππος, Δούκας του Εδιμβούργου
* Λορέντζος Μαβίλης, ποιητής
* Aλμπέρ Koέν, ελβέτος συγγραφέας
* Βίκυ Λέανδρος, ελληνογερμανίδα τραγουδίστρια
* Φαίη Ξυλά,ηθοποιός
* Άγγελος Χρυσομάλης, ηθοποιός
* Στέφανος Σγούρος, ζωγράφος
* Ρένα Κρουαζιέ, ζωγράφος
* Γιάννης Κούρκουλος, δήμαρχος Κερκυραίων